[ad_1]
حق نشر عکس
Getty Images
تظاهرات مردم سوریه علیه دولت بشار اسد به یک جنگ داخلی تمام عیار تبدیل شد
جنگ سوریه یک جنگ داخلی خونین است که بر اساس تخمین سازمان ملل باعث کشته شدن بیش از ۴۰۰ هزار نفر و آوارگی میلیون‌ها شهروند این کشور شده است.
سوریه برای سایر کشورها صحنه‌ای برای نبرد نیابتی بوده،با سناریویی پیچیده که گاهی دولت‌ها را علیه یکدیگر متحد کرده است.
- هفتمین سالگرد جنگ خونین سوریه
- هزینه جنگ سوریه برای ایران چقدر است؟
بازیگران خارجی از همان ابتدای جنگ سوریه وارد آن شدند. حالا و با گذشت ۷ سال ، کارشناسان نگرانند این دخالت‌ها جای خود را به اقدام‌های جدی‌تر و شدیدتری بدهند.
در روزهای اخیر، طرف‌های مختلف حاضر در سوریه، از جمله آمریکا، روسیه و ایران هشدارهای سرسختانه‌ای به یکدیگر داده‌اند. درحالیکه راه حل دیپلماتیک دور از دسترس به نظر می‌رسد، با بالاگرفتن جنگ سوریه، چه سناریوهایی را برای آینده می‌توان پیش‌بینی کرد؟
آمریکا علیه روسیه
درگیری‌ها در سوریه، آتش جنگ سرد میان واشنگتن و مسکو را دوباره برافروخته است. در پی حمله شیمیایی به شهر دوما، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا آشکارا به همتای روس خود ولادیمیر پوتین تاخت و از او به دلیل حمایت از بشار اسد، رئیس جمهور سوریه انتقاد کرد.
حق نشر عکس
Getty Images
دونالد ترامپ تهدید کرده که واکنش شدیدی نشان خواهد داد
ترامپ علاوه بر این تهدید کرد علیه دولت سوریه دست به اقدام نظامی خواهد زد. او در توییترش نوشت روسیه باید خودش را برای موشک‌های آمریکایی که به سوریه شلیک خواهد شد، “آماده” کند.
روسیه به گفته‌های چند روز پیش ترامپ که روسیه را مسئول حمله شیمیایی به دوما دانست، به شدت واکنش نشان داد و حرف‌های او را ” اقدامی تحریک‌آمیز و اتهامی غیر‌قابل‌قبول” دانست. روسیه گفته است دخالت نظامی آمریکا “پیامدهایی مهلک” به همراه خواهد داشت.
آمریکا تا کنون باعث مرگ شماری از سربازان روس حاضر در جنگ سوریه شده است. بنا بر گزارش‌ها در پی حملات هوایی آمریکا در دیر زور در ماه فوریه، جسد ده‌ها شهروند روس پیدا شد. دولت روسیه اما تأکید کرد که این افراد نه سربازان رسمی روس بلکه شهروندانی بوده‌اند که ” به خواست خودشان به سوریه رفته بودند”. وزارت دفاع روسیه اعلام کرده از زمان ورود روسیه به جنگ سوریه در سال ۲۰۱۵ ، ۴۴ نفر از پرسنل رسمی نظامی این کشور کشته شدهاند.
سوریه از نظر جغرافیای سیاسی برای هر دو کشور روسیه و آمریکا اهمیت دارد. این کشور برای روسیه حکم پلی به سوی مدیترانه را دارد. حمایت روسیه از بشار اسد در جنگ داخلی سوریه، می‌تواند به این معنا برداشت شود که روسیه می‌خواهد در خاورمیانه برای خود جای پایی باز کند، منطقه‌ای که معمولا زیر نفوذ آمریکا قرار داشته است.
حق نشر عکس
Getty Images
روسیه از بشار اسد حمایت جدی کرده است
در سوی دیگر این ماجرا آمریکا قرار دارد که در ابتدا از گروه‌های مخالف دولت اسد حمایت می‌کرد و بعد از آن روی جنگ با گروه موسوم به دولت اسلامی، داعش تمرکز کرد. با روی کار آمدن ترامپ، توجه آمریکا به نفوذ ایران در منطقه معطوف شد.
- تأثیر دکترین نظامی روسیه بر پیچیدگی جنگ سوریه
رکس تیلرسون، وزیر خارجه پیشین آمریکا در ماه ژانویه گفت: ” ایران با فرستادن نیروهای سپاه پاسداران، حمایت از حزب‌الله لبنان و گسیل نیروهای نیابتی از عراق، افغانستان، پاکستان و جاهای دیگر به سوریه، حضورش در این کشور را به شدت تقویت کرده است.”
اسرائیل علیه ایران
ایران حامی دولت بشار اسد است و به غیر از فرستادن نیرو به سوریه، از گروه شیعه حزب‌الله لبنان هم به عنوان “ارتش نیابتی” کمک می‌گیرد.
حق نشر عکس
Getty Images
بقایای موشک اسرائیلی که در حمله به اهداف ایرانی در سوریه استفاده شد. این تکه از موشک در روستای لبنانی کوکبا در نزدیکی مرز سقوط کرد
اسرائیل با وجود هدف قرار دادن چندین پایگاه نظامی در سوریه، هرگز حضورش در جنگ داخلی این کشور را به شکل علنی نپذیرفته است.
با این حال در ماه فوریه بعد از این‌که اسرائیل گفت پهپاد ایرانی را در بلندی‌های جولان سرنگون کرده تنش بالا گرفت.
در واکنش، نیروی هوایی اسرائیل حمله‌ای گسترده علیه اهداف سوری و ایرانی در سوریه انجام داد که در جریان آن یک هواپیمای جنگنده اسرائیلی توسط سوریه سرنگون شد. گفته می‌شود آخرین باری که این کشور یک جنگنده‌اش را در جنگ از دست داده، در جنگ سال ۱۹۸۲با لبنان بوده است.
- ايران، سوريه و معمای ‘عمق استراتژيك’
- چرا ایران رژیم سوریه را رها نمی‌کند؟
از سال ۲۰۰۶ و پس از جنگ حزب‌الله و اسرائیل، این کشور هیچوقت تا این حد به درگیری با ایران نزدیک نشده است. هر دو کشور هشدارهای شدیدی در مورد دخالت طرف مقابل در سوریه داده‌اند. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل نوامبر گذشته در سخنرانی‌اش در لندن گفت: ” اجازه نخواهیم داد ایران بر سوریه مسلط شود. آن‌ها می‌خواهند ارتش، پایگاه‌ها و هواپیماهای جنگنده‌شان را در فاصله چند ثانیه‌ای اسرائیل مستقر کنند، اما ما اجازه نمی‌دهیم این اتفاق بیافتد.”
حق نشر عکس
Getty Images
نیروهای حزب‌الله لبنان از بشار اسد حمایت می‌کنند
احمد خاتمی، از روحانیون بانفوذ و امام جمعه تهران هم گفته است حزب‌الله توانایی نابود کردن شهرهای اسرائیل را دارد.
ایران برای رساندن اسلحه به حزب‌الله لبنان و حمایت از آن‌ها در مبارزه با اسرائیل به سوریه نیاز دارد. به این ترتیب سوریه متحد ایران، نه تنها در برابر اسرائیل بلکه مقابل عربستان، بزرگ‌ترین رقیبش در منطقه نیز هست.
آمریکا علیه ترکیه
دخالت آمریکا در سوریه روابطش با ترکیه، عضو ناتو و یکی از بزرگ‌ترین متحدانش در خاورمیانه را تیره و تار کرده است.
حق نشر عکس
Getty Images
نیروهای ترکیه در شمال سوریه
با وجود این که گزارش شده ۲۰۰۰ سرباز آمریکایی در سوریه حضور دارند، بزرگ‌ترین کمک این کشور به سوریه انجام هزاران حمله هوایی در این کشور و آموزش و تجهیز گروه‌ها و در رأس آن‌ها نیروهای کرد بوده است.
حمایت از نیروهای کرد، نارضایتی ترکیه را به همراه داشته. این کشور سال‌هاست که با نیروهای جدایی‌طلب کرد درگیر است؛ از جمله درگیری‌های مسلحانه‌ای که موجب کشته شدن بیش از ۴۰ هزار نفر در این سال‌ها شده است.
در نهایت، بیانیه آمریکا در ماه ژانویه مبنی بر این که به ایجاد یک نیروی مرزی عمدتا متشکل از نیروهای کرد در شمال شرقی سوریه کمک می‌کند، ترکیه را به سمت حمله نظامی سوق داد. اتفاقی که این دو هم‌پیمان حاضر در ناتو را در دو سوی یک جنگ نیابتی روی در روی هم قرار داده است.