جام‌جهانی روسیه: غذای گرجستانی محبوب ذائقه ایرانیان

حق نشر عکس
AFP

بعد از محل اقامت، غذا مهمترین نگرانی هر مسافری در شهری غریب است. عموما سلیقه غذایی توریست‌ها به دو بخش تقسیم می‌شود. کسانی که می‌خواهند غذاهای جدید به خصوص غذای محلی شهر و کشوری که به آن سفر کرده‌اند را امتحان کنند و گروه دوم کسانی که ترجیح می‌دهند همان غذاهایی را بخورند که ذائقه‌شان به آن عادت کرده است.

برای هر دو گروه پیدا کردن جایی که غذای با کیفیت و قیمت مناسب پیدا کنند از چالش‌های سفر است. هر چند این روزها از وبسایت‌های مشهور سفر که در آن کیفیت غذای رستوران‌ها را مرور می‌کند تا حدی مشکل را کم کرده است.

در جریان جام جهانی امسال هزاران ایرانی که از ایران و کشورهای دیگر به روسیه آمده‌اند با ذائقه‌های متفاوت دست کم دو بار در روز بخشی از انرژی‌شان صرف پیدا کردن جای مناسبی برای خوردن ناهار و شام می‎شود که گاه چندان نتیجه برای‌شان رضایت بخش نیست.

• صفحه ویژه‌: جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه

اختلاف سلیقه و ذائقه و رژیم‌های مختلف غذایی بین گروه‌های چند نفره بر مشکل پیدا کردن جای مناسب می‌افزاید؛ یکی غذای گرم می‌خواهد و دیگری غذای خارجی دوست ندارد، یکی هوس استیک کرده و آن یکی گیاه‌خوار است. هر چه جمعیت گروه پرشمارتر می‌شود یافتن جای مناسب سخت‎تر می‌شود.

اگر هم نهایتا سر یک رستوران به توافق برسند پیدا کردن میزی برای ۱۲-۱۰ نفر در روزهایی که مسابقه است، تقریبا غیرممکن می‌شود. به همه اینها قیدهای مذهبی از جمله گوشت حلال هم اضافه کنید که دست‌کم برای بسیاری از طرفداران چند کشور آسیایی و آفریقایی هم اهمیت دارد و گزینه‌های‎شان را در شهر عمدتا مسیحی‌نشینی مانند سن پترزبورگ کمتر می‌کند.

حق نشر عکس
P Mahrouyan

در چند روزی که برای بازی ایران و مراکش در سن پترزبورگ بودم، ما هم همین داستان را داشتیم. یکی از دوستان با آنکه مذهبی و مقید به رعایت اصول اسلامی نبود، بسیار مقید بود که گوشت خوک نخورد یا دوست دیگری که می‌گفت برایش فرقی نمی‌کند چه غذایی بخورد فقط “عجیب و غریب” نباشد. بماند هر غذایی که دوست نداشت برایش در دسته “عجیب و غریب” قرار می‌گرفت.

سن پترزبورگ مثل هر شهر بزرگ و پرجمعیت دیگری پر از رستوران است و طبیعا بسیار از آنها به خصوص در محله‌های مرکزی و توریستی شهر با کیفیت پایین و قیمت‌ها بالا. بجز پیتزا و همبرگر که حالا غذای مشترک همه مردم جهان شده و در سن پترزبورگ هم تقریبا پایان دهنده همه اختلافات بود، شاید غذای منطقه قفقاز به خصوص گرجستان محبوب‌ترین میان ایرانی‌ها بود.

بجز نزدیکی ذائقه ایرانی‌ها به غذای منطقه قفقاز، اصولا بیشتر وبسایت‌های سفر و معرفی رستوران و همچنین کسانی که به روسیه سفر کرده‌اند معتقدند رستوران‌های گرجی در میان غذاهای مناطق مختلف روسیه و جمهوری‌های دیگر شوروی سابق محبوبیت ویژه‎ای دارند.

در چند روزی که آنجا بودم یک سوم وعده‌های غذایی‌ام را در رستوران‎های گرجی خوردم که هر بار بیش از نیمی از مشتریان رستوران را ایرانی‌ها تشکیل می‎دادند.

عمده مواد اولیه و کلیدی در آشپزخانه گرجی تقریبا همان چیزی است که در ایران به خصوص در شمال ایران استفاده می‌شود، بادمجان، دانه و رب انار، سیر و گردو و سبزیجات معطر مواد سازنده بیشتر غذاهای گرجی است. طرز پخت هم کمابیش شباهت زیادی به غذاهای ایرانی به خصوص گیلانی دارد.

به این‎ها باید نان تنوری و پنیر هم اضافه کرد که مواد اصلی سازنده مشهور‌ترین غذای گرجی یعنی خاچاپوری است؛ غذایی مرکب از خمیر و پنیری که در تنور پخته می‌شود. کمی شبیه به پیده در ترکیه یا پیتزای پنیر بدون سس گوجه فرنگی.

خاچاپوری در شکل‌ها و مواد مختلف تهیه می‌شود. معروف‌ترین خاچاپوری از منطقه آجارستان در غرب گرجستان و در حاشیه دریای سیاه است. نانی قایقی شکل که درونش پنیر مذاب است و هنگام سرو به آن کره و تخم مرغی خامی به آن اضافه می‌کنند که کم‌کم در حرارت زیاد پنیر مذاب می‌پزد. غذایی که در هر سه وعده غذایی سرو می‌شود.

بجز شباهت غذای گرجستانی به غذاهای ایران از نظر مزه و طرز تهیه حتی در برخی وارد اسم غذاها هم چندان برای ایرانی‌ها و فارسی زبانان غریبه نیست مثل لوبیو (خوراک لوبیا) و بادریجانی (ورقه‌های بادمجان سرخ شده که با مخلوطی از گردو و انار و سبزی معطر پر شده) که در کنار نان و پنیر سبزی از اصلی‌ترین پیش‌غذاهای گرجستانی است.

چای دم کشیده مطبوع سلیقه ایرانی و دسرهایی شبیه مسقطی و باقلوای یزدی بر محبوبیت رستوران‌های گرجی برای ایرانیان می‌افزاید.

بادریجانی

حق نشر عکس
P Mahrouyan

برای ۴ نفر

• ۲ بادمجان بزرگ
• ۱ حبه سیر
• صد گرم گردو
• دو قاشق غذاخوری رب انار ترش
• یک نصفه انار (دان شده)
• مقداری سبزی معطر

بادمجان را ورقه ورقه ببرید و سرخ کنید.

سیر، رب انار، گردو، سبزی معطر و دانه انار را بکوبید و مخلوط کنید تا تبدیل به خمیر نسبتا سفتی شود.

یک قاشق غذاخوری از خمیر را روی ورقه بادمجان بمالید و بادمجان را رول کنید.